საერთაშორისო დამკვირვებლების წინასწარი მოხსენება არჩევნების შესახებ
სივილ ჯორჯია, თბილისი / 31 May.'10 / 18:00

30 მაისის ადგილობრივი თვითმმართველობის არჩევნებში საერთაშორისო სტანდარტების შესრულების მხრივ ”აშკარა პროგრესი” აღინიშნა, თუმცა ”მნიშვნელოვანი ხარვეზები” კვლავ რჩება, განაცხადა არჩევნების საერთაშორისო სადამკვირვებლო მისიამ 31 მაისს გამოქვეყნებულ მოხსენებაში არჩევნების წინასწარი შედეგების და დასკვნების შესახებ.

კითხვაზე იყო, თუ არა ადგილობრივი არჩევნები თავისუფალი და სამართლიანი, სადამკვირვებლო მისიის ხელმძღვანელმა ოდრი გლოვერმა პრესკონფერენციაზე განაცხადა, რომ ეუთო აღარ იყენებს ამ ფორმულირებას - ”თავისუფალი და სამართლიანი” - როდესაც არჩევნებს აფასებს, რადგანაც ამგვარი შეფასება ზუსტი არ არის და სულაც არ ეხმარება ქვეყნებს იმის გაგებაში, თუ როგორ გააუმჯობესონ არჩევნები მომავალში; ამის ნაცვლოდ, ეუთო აფასებს თუ რამდენად იყო ჩატარებული არჩევნები ეუთოს და ევროპის საბჭოს წინაშე აღებული ვალდებულებების და ასევე ქვეყნის შიდა კანონმდებლობის შესაბამისობაში, áƒ’ანაცხადა მან.     

”ჩვენი აზრით, ეს არჩევნების შეფასების უკეთესი გზაა,” - განაცხადა გლოვერმა და დასძინა, რომ ეუთომ უარი თქვა ”ამ გამზადებულ, სწრაფ შეფასებაზე როგორიცაა ’თავისუფალ და სამართლიან’.” 

მოხსენებაში საუბარია საკანონმდებლო ბაზის და მისი განხორციელების ნაკლოვანებებზე, ასევე არათანაბარ პირობებზე და არჩევნების გაყალბების ცალკეულ შემთხვევებზე.

მოხსენების თანახმად, არჩევნების სადამკვირვებლო მისიის საერთაშორისო დამკვირვებლების მიერ მონახულებული საარჩევნო უბნების 96%-ში წარმოებული ხმის მიცემის პროცესი პოზიტიურად შეფასდა.

თუმცა, დამკვირვებლებმა ”უფრო ნეგატიურად” ხმების დათვლის პროცესი შეაფასეს. საშუალოდ ხუთიდან ერთ შემთხვევაში ხმების დათვლის პროცესი შეფასდა, როგორც ”ცუდი ან ძალიან ცუდი”, და ”მნიშვნელოვანი პროცედურული შეცდომები და გამორჩენები იქნა დაფიქსირებული ხმების დათვლის შემთხვევებიდან ერთ მეოთხედზე მეტ შემთხვევაში”, ნათქვამია მოხსენებაში.

საშუალოდ ხუთი საუბნო საარჩევნო კომისიიდან ერთში დაფიქსირდა პრობლემები ოქმების შევსების დროს, ხოლო საუბნო საარჩევნო კომისიების ერთ მესამედზე მეტში ოქმები არ გამოქვეყნებულა, მიუხედავად იმისა რომ ამას კანონი ითხოვს. დამკვირვებელთა ინფორმაციით, ისინი ”ხშირად” აფიქსირებდნენ ხმის დათვლის პროცესში მონაწილე პირებს, რომლებიც საუბნო საარჩევნო კომისიის წევრები არ იყვნენ, ხოლო საუბნო საარჩევნო კომისიების თითქმის 50%-მა ხმის დათვლის ოქმები შევსებისთანავე არ გადააგზავნა ცესკოში, ნათქვამია მოხსენებაში.

იმ 43 საოლქო საარჩევნო კომისიიდან, რომელთა მუშაობასაც აკვირდებოდნენ საერთაშორისო დამკვირვებლები, 5-ში წარმოებული ხმების შეჯამების პროცესი ”ნეგატიურად” შეფასდა. მოხსენების თანახმად, დამკვირვებლებს ”ზოგჯერ ხელს უშლიდნენ დაკვირვებაში”, ხოლო ერთ-ერთი შემთხვევის დროს მისიის სადამკვირვებლო ჯგუფს უბნის ”დატოვება მოუხდა მუქარის გამო” - მოხსენებაში ამ შემთხვევის დეტალები არ განიხილება.

მოხსენების თანახმად, მაშინ როცა ყოველთვის ვერ ხდებოდა იმ ბრალდებების დასაბუთება, რომ ოპოზიციის კანდიდატებზე ხდებოდა ზეწოლა და დაშინება მათი კანდიდატურების მოხსნის მიზნით, დამკვირვებლებმა რამოდენიმე ასეთი განცხადება დამაჯერებლად ჩათვალეს.   

არჩევნების საერთაშორიო სადამკვირვებლო მისიამ ”მრავალი წყაროსგან მიიღო ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ ბიზნესმენებს გართულებების შიშით არ სურდათ ზოგიერთი ოპოზიციური პარტიისთვის ფინანსური დახმარების გაწევა”.

”ეს სერიოზული საკითხია იმის გათვალისწინებით, რომ სხვადასხვა პარტიების ხელთ არსებული წინასაარჩევნო კამპანიისთვის განსაზღვრული ფინანსური შესაძლებლობები განსხვავებულია,” - ნათქვამია მოხსენებაში.

მოხსენების თანახმად, მიუხედავად ”სისტემური უწესრიგობებისა” არჩევნების დღეს, მთლიანობაში არჩევნები კარგად იყო ორგანიზებული. 

მოხსენებაში ნათქვამია, რომ ”საარჩევნო ადმინისტრაციამ აღნიშნული არჩევნები პროფესიონალურად, გამჭირვალედ და ყველა მხარის მონაწილეობით წარმართა” და მნიშვნელოვანი მცდელობები განახორციელა ამომრჩეველთა სიის ხარისხის გასაუმჯობესებლად.

რაც შეეხება საკანონმდებლო ბაზას, მოხსენებაში ნათქვამია, რომ საარჩევნო კოდექსი ზოგადად ადეკვატურია არჩევნების დემოკრატიულად ჩატარებისთვის. ”ის დებულებები, რომლებიც გარკვეული საჯარო მოხელეების საარჩევნო კამპანიაში შეუზღუდავი მონაწილეობის და ასევე საარჩევნო კამპანიის მიზნებისთვის ადმინისტრაციული რესურსების გამოყენების საშუალებას იძლევა, არ უზრუნველყოფს თანაბარ პირობებს არჩევნებში მონაწილე ყველა სუბიექტისთვის,” - ნათქვამია მოხსენებაში.

მისიამ ბოლო ექვსი კვირის მანძილზე მედია მონიტორინგი განახორციელა. მოხსენების თანახმად, საზოგადოებრივი მაუწყებელი ”ახალი ამბების გამოშვებებში საკუთარ მაყურებელს საარჩევნო კამპანიის მთლიანობაში
დაბალანსებულ სურათს აწვდიდა”.

”თუმცა წინასაარჩევნო კამპანიის გაშუქება სხვა სატელევიზიო არხების მიერ, რომელთა მონიტორინგსაც მისია ახორციელებდა, არ იყო დაბალანსებული,” - ნათქვამია მოხსენებაში.

ტელეკომპანიები ”რუსთავი 2”, ”იმედი”, ”აჭარა” და ”რეალ TV” მმართველ პარტიას და მის მერობის კანდიდატს უცხადებდნენ მხარდაჭერას, ხოლო რეალ TV ”ოპოზიციური კანდიდატების დისკრედიტირებისკენ” მიმართულ პროგრამებსაც ამზადებდა. თბილისში მაუწყებელი ტელეკომპანიები ”კავკასია“ და ”მაესტრო“ პირიქით ოპოზიციის, განსაკუთრებით ალიანსი საქართველოსთვის, პლატფორმის როლს ასრულებდნენ, ნათქვამია მოხსენებაში.  

”ეს არჩევნები გამოირჩეოდა აშკარა გაუმჯობესებით და ხელისუფლების მცდელობებით მოეგვარებინა პროცესის დროს წარმოშობილი პრობლემები. ახლა დროა არსებული ხარვეზები გამოსწორდეს და ქმედითი ნაბიჯები გადაიდგას, რათა შემდეგი არჩევნებისთვის ჯერ კიდევ არსებული ხარვეზებიც დაიძლიოს,” - განაცხადა OSCE/ODIHR-ის გრძელვადიანი სადამკვირვებლო მისიის ხელმძღვანელმა ოდრი გლოვერმა.

Civil.Ge © 2001-2024